In de GHOR-regio’s Amsterdam-Amstelland, Kennemerland en Zaanstreek-Waterland kan het SORT (Special Operations Respons Team) in specifieke gevallen worden ingezet bij extreem en grof geweldsincidenten. In Kennemerland en Zaanstreek-Waterland is dat sinds 1 januari 2023. In Amsterdam-Amstelland was dit al het geval. Overige GHOR regio’s in Noordwest 6-verband maken vanwege onder andere andere regionale samenwerkingsafspraken en risicoprofielen geen gebruik van het SORT.
‘Niet schrikken’ waarschuwde de Veiligheidsregio inwoners van Zaandam eind november, ‘want we houden een realistische extreem geweld oefening op het terrein van het Regio College.’ Voor het Special Operations Response Team (SORT) van de RAV Ambulance Amsterdam was het de eerste oefening in Zaanstreek-Waterland waarbij een nieuwe uniforme procedure werd toegepast.
Petra Metzelaar, beleidsmedewerker crisisbeheersing bij GHOR Kennemerland was erbij en vertelt: ‘Eind vorig jaar is er voor de regio’s Kennemerland en Zaanstreek-Waterland een SORT-procedure opgesteld waarin staat op welke wijze het SORT in deze twee Veiligheidsregio’s wordt ingezet. Het SORT kan daar vanaf 1 januari 2023 in specifieke gevallen worden ingezet bij extreem en grof geweldsincidenten. Met name in het geval van (mogelijke) geweldsincidenten waarbij tijd is voor voorbereiding, kan het SORT een waardevolle aanvulling zijn op de ingezette geneeskundige eenheden. Een mooi succes voor de samenwerkende GHOR-bureaus, RAV Ambulance Amsterdam en Meldkamer Ambulance Noord-Holland. Het goede verloop van de oefening maakt ons enthousiasme des te groter.’
Het SORT is een gespecialiseerd ambulanceteam dat bestaat uit ambulanceverpleegkundigen en chauffeurs uit de regio Amsterdam-Amstelland en Zaanstreek-Waterland. Het team wordt ingezet bij extreem geweldsincidenten waarbij sprake is van een zogenaamd ‘acceptable risk’ voor de hulpverleners. Petra: ‘Het SORT is een operationele eenheid, zoals bijvoorbeeld ambulances en het calamiteitenteam van de grootschalige geneeskundige bijstand (GGB) dat tijdens een incident onder verantwoordelijkheid staat van de Officier van Dienst Geneeskundig (OvD-G) van de GHOR. De OvD-G kan besluiten om het SORT in te zetten en geeft opdracht aan de Meldkamer Ambulancezorg Noord-Holland om het SORT te alarmeren. Bij aankomst op de plaats incident meldt het team zich bij de OvD-G. SORT-functionarissen werken dus onder leiding van de OvD-G.’
Petra: ‘Het SORT is ontstaan omdat de RAV Ambulance Amsterdam besloot in hun regio alleen een selecte groep te laten werken in de warme zone om levensreddende handelingen te verrichten bij grof en extreem geweld en dus niet alle reguliere ambulancemedewerkers op te leiden. Hierbij werd in deze regio afgeweken van de landelijke lijn van AZN/GHOR Nederland. Inmiddels is het ambulancepersoneel in Amsterdam-Amstelland ook uitgerust conform de AZN-richtlijn met persoonlijke beschermingsmiddelen en getraind om de warme zone in te gaan. Er wordt overigens niet gewacht op het SORT als er direct opgetreden moet worden. Zowel de RAV als de GHOR zien het SORT dan ook niet als vervanging van de ambulance-eenheden, maar als aanvulling op de primaire inzet.’
De oefening maakte indruk. Het scenario was een schietpartij op een school; compleet met bloederig geschminkte, gillende slachtoffers én de inzet van zwaarbewapende functionarissen van de Dienst Speciale Interventies. Simon Visser, expert opgeschaalde zorg en evenementen bij de RAV Ambulance Amsterdam: ‘Dit is een zogenoemde 'multi-oefening' waarbij verschillende hulpdiensten betrokken zijn. Alle diensten functioneren afzonderlijk goed, maar hoe verloopt de samenwerking als er sprake is van hoge nood en een gevaarlijke situatie? Elkaar goed leren kennen, daar draaide het vandaag om.’